روش های تحقیق و انواع مطالعات در پزشکی

  1. خانه
  2. chevron_right
  3. مقالات تحلیل آماری
  4. chevron_right
  5. روش تحقیق
  6. chevron_right
  7. روش های تحقیق و انواع مطالعات در پزشکی
نام دسته مطالب: روش تحقیق

روش های تحقیق و انواع مطالعات در پزشکی

پژوهشگران در علوم پزشکی همواره سعی دارند ارتباط بین یک یا چند رویداد یا خصوصیت را با سایر موارد بیابند. مانند ارتباط بین ابتلا به یک بیماری و عواملی چون بودن در معرض یک عنصر سمی، داشتن بیماری خاص در خانواده و … .

بر این اساس متغیر مورد بررسی متغیر وابسته و سایر عوامل اثرگذار برآن متغیرهای مستقل نامیده می شوند . ارتباط میان متغیرهای وابسته و مستقل با دو روش مطالعات تجربی و غیر تجربی مورد بررسی قرار داده می شود.

1- مطالعات تجربی

در این روش محقق بر روی متغیرهای مستقل کنترل دارد و می تواند آن ها را تغییر دهد . از این رو به این مطالعات ، مطالعات مداخله ای نیز گفته می شود.

برای مثال در یک مطالعه خاص هدف بررسی تاثیر یک داروی خاص بر درمان یک بیماری است . در یک بررسی تجربی محقق می تواند برای بررسی اثر دارو به گروهی از بیماران دارو بدهد و به گروه دیگر دارو ندهد. این روش اگر به درستی اجرا شود می تواند نتایج مناسبی را به همراه داشته باشد .

اما در عین حال مهمترین اشکال وارد بر آن عدم امکان استفاده از این روش در صورتی است که سبب افزایش خطر یا آسیب های فیزیکی و غیرفیزیکی برای آزمودنی شود. مثلا اگر محقق بخواهد اثر مصرف دخانیات بر بوجود آمدن یک بیماری را طی 15 سال مورد مطالعه قرار دهد ، این مطالعه عملا امکان پذیر نیست (به این مطالعه یک مطالعه ی آینده نگر می گویند زیرا داده ها در طول زمانی از لحظه ی شروع تحقیق حاصل می شوند ) .

در چنین مواردی از افرادی استفاده می شود که این عمل را در طی زندگی خود انجام می دهند. در مثال فوق وجود یا عدم وجود بیماری در افرادی که طی سال های گذشته مصرف دخانیات داشته اند بررسی می شود .

روش تحقیق در مطالعات پزشکی معمولا به صورت کارآزمایی بالینی است . کارآزمایی های بالینی سعی دارند که یک عامل را (همانند استفاده از دارو) مجزا کرده و با ثابت نگه داشتن سایر عوامل (مانند سن و فشار خون افراد) به بررسی سهم عامل جداشده (دارو) بر سلامت بیمار بپردازد.

بر این اساس مفهوم گروه شاهد به صورت زیر تعریف می شوند:

1-1- گروه شاهد و گروه آزمایش

بیماران کارآزمایی بالینی به دو گروه آزمایش (یا گروه تجربی) و گروه شاهد تقسیم می شوند.

گروه آزمایش گروهی است که تحت درمان مورد پژوهش قرار می گیرد (داروی مورد نظر را دریافت می کند) و گروه شاهد گروهی است که درمان مورد پژوهش را دریافت نمی کند (داروی مورد نظر به این گروه داده نمی شود) . حال ممکن است به گروه شاهد هیچ دارویی داده نشود که به آن گروه شاهد بدون درمان می گویند و در تفسیر نتایج این احتمال را باقی می گذارد که ازبین رفتن علائم بیماری در افرادی که دارو را دریافت کرده اند به مصرف دارو وابسته نبوده است و تنها تلقین ناشی از مصرف دارو در بیماران باعث این امر شده است.

باید توجه داشت که در حالت دیگر می توان برای گروه شاهد دارونما (پلاسبو) و برای گروه آزمایش داروی واقعی را تجویز نمود . در این صورت اثردرمان مورد نظر کاملا قابل بررسی است .

2-1- روشهای تقسیم افراد به گروه آزمایش و شاهد

برای تقسیم افراد به گروه آزمایش و شاهد روش های مختلفی وجود دارد از جمله :

1- تصادفی سازی

تصادفی سازی به این معنی استکه افراد به صورت تصادفی در گروه ها ی تعریف شده قرار گیرند تا اثرات متغیرهای خارجی یکسان شوند . قراردادن بیماران به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و شاهد مارا از سوگرایی محافظت می کند.به طور مثال اگر تمام مردان را در یک گروه و زنان را در گروه دیگر قرار دهیم احتمال اثرگذاری عامل جنسیت بر نتایج وجود دارد .

از آنجایی که تصادفی کردن نمی تواند به محقق اطمینان دهد که دو گروه شاهد و آزمایش در همه ی اشکال یکسان هستند و کاملا قابلیت مقایسه شدن را دارا می باشند.بنابراین مفهوم دیگری تحت عنوان همسان سازی ارائه می شود .

2- همسان سازی‌

در این روش هر بیمار در گروه آزمایش با بیماری در گروه شاهد که از لحاظ خصوصیات مربوط با او همسان است، جفت می شود. برای مثال اگر جنسیت، نژاد و سن عوامل مهمی هستند که برروی بیماری تحت مطالعه اثر می گذارند ،هر بیمار تحت گروه آزمایش با بیماری تحت گروه شاهد که از لحاظ این عوامل یکسان هستند ، همسان سازی می شود .

3- تصادفی سازی طبقه بندی شده

 این روش ترکیبی از دو تکنیک قبل می باشد . در این روش جمعیت تحت مطالعه ابتدا با توجه به عوامل مهم (مانند نژاد، سن و وخامت بیماری) به گروه های فرعی تقسیم می شوند. سپس تعداد یکسان بیماران از هر گروه فرعی به صورت تصادفی انتخاب شده و در گروه های آزمایش و شاهد قرار می گیرند. بنابراین دو گروه مشابه هستند ولی عضویت دقیق افراد در گروه ها تصادفی می باشد.

2- مطالعات غیر تجربی

مطالعات غیر تجربی یا مشاهده ای در دو دسته کلی مطالعات توصیفی و مطالعات تحلیلی قرار می گیرند .

1-2- مطالعات توصیفی (یا اکتشافی)

ایننوع مطالعات قصد دارند تا به توصیف وقوع و توزیع بیماری یا هر پدیده ی دیگر بپردازند. به بیان دیگر این نوع مطالعات سعی در ارائه ی تفسیر یا آزمایش یک تئوری یا فرضیه ندارند بلکه تنها سعی دارند تا توصیفی برای فراوانی بیماری یا سایر پدیده های مورد علاقه مطابق با مکان ها ، زمان ها و افراد بوجود بیاورند. به همین دلیل در این نوع مطالعه از آماره های توصیفی استفاده می شود .


از آنجایی که مطالعات توصیفی اغلب اولین روش جهت مطالعه ی یک بیماری خاص است، آن ها را مطالعات اکتشافی نیز می نامند .این مطالعات سعی در ایجاد فرضیاتی برای آزمون در مطالعات تحلیلی دارند .برای مثال مطالعه اکتشافی در مورد بیماری که طبیعت آن هنوز ناشناخته است می تواند فرضیات مهمی را فراهم آورد .

2-2- مطالعات تحلیلی

این مطالعات قصد دارند تا به آزمون فرضیات یا ایجاد تفسیرهایی در مورد بیماری یا سایر پدیده ها بپردازند . این آزمون ها اغلب به کمک مطالعات توصیفی تعریف می شوند و به وسیله ی روش های مختلف آماری قابل بررسی می باشند .

منبع : زودآموز آمار حیاتی نوشته ی آنتونی گلیسر ، Glaser , Anthony N، ترجمه دکتر پیمان سلامتی .نشر طبیب .

3/5 - (4 امتیاز)
معرفی انواع تحقیقات طولی (روش تحقیق در علوم رفتاری)
شاخص ها و مقیاس های اندازه گیری

سایر مطالب مرتبط با موضوع فوق:

توجه شود که بخش سوال و جواب ها و کامنتها بعد از این بخش قرار دارد.

تحلیل عاملی

تحلیل عاملی-روشی برای خلاصه سازی داده ها

comment70 دیدگاه
1- تحلیل عاملی چیست؟ تحلیل عاملی نامی عمومی است برای برخی روشهای آماری چند متغیره که هدف اصلی آن خلاصه کردن داده ها می باشد. این روش به بررسی همبستگی درونی تعداد زیادی از متغیرها می پردازد و در نهایت…
همبستگی

انواع روشهای تحقيق توصيفی

comment70 دیدگاه
به طور کلی تحقیقات علمی را بر اساس چگونگی بدست آوردن داده های مورد نیاز (طرح تحقیق) می توان به دو دسته ی تحقیق توصیفی و تحقیق آزمایشی تقسیم نمود. در این نوشتار به معرفی انواع روش های تحقیق توصیفی…
مقیاسهای اندازه گیری

شاخص ها و مقیاس های اندازه گیری

comment5 دیدگاه
معرفی شاخص های اندازه گیری و روش های تهیه آن ها موضوع این صفحه می باشد. قبل از مطالعه مطالب، ویدئوی زیر را ملاحظه نمایید که بخشی از بسته آموزشی مفاهیم پایه تحلیل آماری می باشد. برای دریافت آموزشهای ویدئویی…
تحقیقات آزمایشی

تحقیقات آزمایشی

comment3 دیدگاه
1- مقدمه از جمله معیارهای تقسیم بندی روش های تحقیق که بیشترین کاربرد را نزد پژوهشگران اجتماعی دارد، تقسیم بندی براساس معیار ترکیبی می باشد. در واقع دراین روش چندین معیار مانند میزان کنترل رفتار رویداد، تعمیم پذیری نتایج و…
انواع نمونه گیری

مقالات مفاهیم و روشهای نمونه گیری، انواع نمونه گیری

comment1 دیدگاه
نمونه گیری؛ زیربنای علم آمار باید گفت نمونه گیری یکی از پایه های اساسی علم آمار است. در آمار استنباطی ما هیچ گاه به دنبال سرشماری و تمام شماری نیستیم. یعنی قرار نیست اطلاعات تمام افراد جامعه را بررسی کنیم…
تحلیل آماری

سوال و جواب پیرامون این مبحث از طریق ارسال دیدگاه:
– نیاز به عضویت در سایت ندارد
– از طریق ایمیل خود، از دریافت پاسخ مطلع می گردید
– اگر کامنتها زیاد است، برای جستجو و یافتن سوال مد نظر خود از (f + Ctrl) استفاده نمایید.
– لطفا دوستانی که اطلاعاتی تخصصی و یا تجربه ای دارند، به سوالات پاسخ دهند تا محققان سراسر کشور بهره ببرند (زکات علم نشر آن است)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این قسمت نباید خالی باشد
این قسمت نباید خالی باشد
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

دو − دو =

فهرست
0
    0
    سبد خرید شما
    سبد خرید شما خالی استرفتن به فروشگاه